غفلت کشاورزان از آخرین سنگر دسترنج

بیمه محصولات کشاورزی حافظ رنج و تلاش کشاورزان و فرصتی ارزشمند برای محافظت از دسترنج‌ زحمت‌کشان عرصه تولید و کشاورزی در برابر حوادث طبیعی است اما اغلب کشاورزان نسبت به این نقش مهم بیمه غافل بوده و توجهی نمی‌کنند.

گیلان با برخورداری از آب‌ و هوای مرطوب و معتدل، مستعد کشاورزی است، خاک حاصلخیز و دارای موادآلی فراوان در این استان موجب شده تا بیشتر محصولات در این بستر کشت شود، اقتصاد این خطه سرسبز نیز بر پایه کشاورزی، دامداری، صیدماهی و پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم استوار است.

گیلان در تولید برخی محصولات کشاورزی سرآمد استان‌های ایران بوده و در برخی دیگر نیز جایگاه مناسبی در بین تولیدات استانی در کشور دارد، برنج، مرکبات، چای، فندق، بادام زمینی، سیب زمینی، خاویار، پیله ابریشم، زیتون و کدو از معروف‌ترین محصولات کشاورزی گیلان است.

با وجود تمامی ظرفیت‌ها برای کشت و کار انواع محصولات کشاورزی اما بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه از جمله باران‌های سیل‌آسا، سرمازدگی و خشکسالی هیچ وقت از رنج و تلاش کشاورزان و تولیدات کشاورزی دور نبوده و نیست در چنین شرایطی بیمه می‌تواند حامی دسترنج کشاورزان باشد.

کشاورزان همواره در جریان فعالیت‌های کشاورزی خود با خطرهایی مواجه‌ هستند و برای اجتناب از خسارت‌های ناشی از این خطرها به کمک‌های دولت یا سایر روش‌های جبران خسارت نیاز دارند در این ارتباط صندوق بیمه بانک کشاورزی برای حمایت از کشاورزان تشکیل شده که وظیفه اصلی این صندوق کمک به ادامه تولید محصولات کشاورزی و حمایت از کشاورزانی است که محصولات شان بر اثر حوادث طبیعی و قهری دچار خسارت شده‌است.

با توجه به این وظیفه مهم صندوق بیمه محصولات کشاورزی متاسفانه اقبال کشاورزان استان گیلان برای بهره‌مندی از این فرصت کمرنگ است در حالی‌ که بیمه می‌تواند در صورت بروز حوادث، خسارت وارده بر دسترنج آنان را جبران کند.

افزایش انگیزه کشاورزان برای کشت و کار با بیمه

کارشناسان کشاورزی گیلان معتقدند که بیمه محصولات کشاورزی موجب افزایش و اعتماد به‌ نفس کشاورزان می‌شود ضمن اینکه انگیزه آنان را برای کاشت محصولات و کارهای تولیدی افزایش می‌دهد.

به گفته کارشناسان، بسیار مهم است که کشاورزان برای کاهش ریسک و استرس‌های موجود بعد از کشت محصولات و کارهای تولیدی حتما محصولات خود را بیمه کنند و با خیال آسوده به کشت و کار بپردازند.

آذرخش جفرودی کارشناس کشاورزی گیلان با اشاره به اهمیت بیمه محصولات کشاورزی و ضرورت توجه کشاورزان برای بهره‌مندی از این امکان گفت: بیمه محصولات کشاورزی موجب می‌شود که کشاورز نگرانی بابت بروز حوادث غیرمترقبه و خسارت به تولیدات خود را نداشته باشند و در صورت بروز خسارت غرامت دریافت کند.

سایه بی انگیزگی با پرداخت ناچیز خسارت 

اگر چه برخی از کشاورزان گیلان از بیمه محصولات کشاورزی راضی هستند اما برخی از آنان بنا به دلایلی خدمات بیمه را قبول ندارند، مریم تاواتاو در گروه کشاورزانی است که از بیمه رضایت ندارد.

این برنجکار اهل بندرکیاشهر در استان گیلان می‌گوید: سال گذشته ۷۰۰ متر از شالیزارش را تحت پوشش بیمه قرار داده و به دلیل باران های سیل آسا با کاهش شدید محصول برنج مواجه شد اما مبلغ کمی از بیمه دریافت کرده است.

یکی دیگر از شالیکاران اهل شهرستان کوچصفهان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: سال‌های گذشته یک و نیم هکتار از شالیزار خود را در مقابل حوادث طبیعی بیمه می‌کردم اما غرامت به اندازه خسارت دریافت نمی‌کردم، ۲ سال گذشته سراغ بیمه نرفتم.

وی با بیان اینکه پارسال به دلیل بارش‌های شدید و خوابیدگی ساقه‌های برنج دچار خسارت شدید شدم، افزود: اگر شالیزارم را بیمه می‌کردم حداقل بخشی از خسارت‌ها جبران می‌شد همین دلیل باعث شد که امسال شالیزارها را بیمه کنم.

وزن سبک بیمه در کشاورزی گیلان

براساس آمار سازمان جهادکشاورزی گیلان، ۳۳۰ هزار کشاورز در این استان فعالیت دارند، که از این تعداد فقط ۷۰ هزار نفر از کشاورزان معادل ۲۱ درصد، سال گذشته محصولات کشاورزی خود را تحت پوشش قرار دادند که نشان از نقش کمرنگ بیمه محصولات کشاورزی در گیلان دارد.

معاون خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی گیلان با بیان اینکه صندوق بیمه کشاورزی سازمان و نهاد دولتی است که برای حمایت از محصولات کشاورزی در سال ۶۳ در بانک کشاورزی تشکیل شده‌ است، گفت: ۷۸ محصول بیمه‌ای در استان تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند که بیشترین بیمه‌گذاری از سوی شالیکاران انجام می‌شود.

پیمان عبداللهی‌فر در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر عدم استقبال کشاورزان گیلان برای بیمه محصولات کشاورزی گفت: عدم اطلاعات بیمه‌ای کشاورزان و سایر ذینفعان بخش کشاورزی از نحوه استفاده از خدمات بیمه‌ای را می‌توان از دلایل استقبال پایین بیمه محصولات کشاورزی دانست ضمن اینکه اگر کشاورزی یک سال به دلیل عدم وجود خسارت، غرامتی دریافت نکند، از بیمه دلسرد می‌شود.

وی با بیان اینکه فرهنگ‌سازی بیمه محصولات کشاورزی ضروری است، افزود: سال‌های اخیر برنامه های مختلفی از جمله برگزاری دوره‌های آموزشی آشنایی با بیمه  کشاورزی برای کشاورزان، مروجین، کارشناسان جهاد کشاورزی، دهیاران، شوراهای اسلامی، توزیع‌کنندگان و خدمات‌دهندگان نهاده‌ها، تعاونی تولید، تعاونی محصولات کشاورزی، اتحادیه‌های کشاورزیریال خبرنگاران و اصحاب رسانه در بخش کشاورزی، میزگرد و برنامه‌های آموزشی در صدا و سیمای گیلان و تمامی افراد در ارتباط با این بخش برگزار شده‌است.

معاون خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی استان گیلان با بیان اینکه متاسفانه قشرهای مختلف از جمله کسانی که در بخش کشاورزی با کشاورزان همراه هستند، اطلاعات دقیقی از بیمه محصولات کشاورزی ندارند، اظهار داشت: فرهنگ‌سازی برای افزایش استقبال کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی خیلی مهم است.

پرداخت غرامت به محض ابلاغ

عبداللهی‌فر عدم پرداخت به موقع غرامت به بیمه‌گذار را به دلیل عدم ابلاغ به موقع اعتبار مصوب مجلس از سوی دولت عنوان کرد و افزود: سال گذشته  بودجه اختصاصی مجلس به صندوق بیمه در کشور بیش از ۳ هزار میلیارد تومان بوده که به دلیل ابلاغ دیر هنگام باعث تاخیر در پرداخت غرامت شده‌است.

معاون خدمات بیمه ای بانک کشاورزی استان گیلان اظهار داشت: این بودجه در سال جاری به ۶ هزار میلیارد تومان رسیده‌است، که حکایت از آن دارد که دولت پرداخت خسارت‌ها را تنها از طریق بیمه کشاورزی جبران خواهد کرد لذا ضروری است تا همه کشاورزان نسبت به خرید بیمه‌نامه کشاورزی اقدام کنند تا اگر خسارتی اتفاق افتاد، امکان جبران و بازتوانی تولید مقدور شود.

وی در ادامه در پاسخ به گلایه بیمه‌گذاران مبنی بر اینکه غرامت به اندازه خسارت پرداخت نمی‌شود، افزود: مبلغ غرامت بر اساس سطح و شدت خسارت و تعهد خریداری شده است، بنابراین اگر کشاورزی بیمه‌نامه با تعهدی کم را خریداری یا منعقد کند به طبع غرامت کمتری نسبت به کسی که بیمه‌نامه با تعهد بیشتری را خریداری کرده‌است دریافت می کند.

عبداللهی‌فر اظهار داشت: بیمه‌گذاران باید به این مسئله توجه کنند که بیمه محصول برنج بیمه تمام خطر نیست که تمام عوامل کاهنده محصول از جمله عدم استفاده از کود یا کود نامرغوب که از مراکزی که مورد تایید نمی‌باشد خریداری کرده و یا آفات و بیماری ها، تحت پوشش باشد.

وی با بیان اینکه در بیمه‌نامه عوامل خطر و تعهد در نظر گرفته شده، افزود: بیمه‌گذار باید مطالعه دقیق از بیمه‌نامه داشته باشد به عنوان مثال در بیمه برنج عوامل سیل، تگرگ، توفان، خشکسالی و باران‌های سیل آسا از عوامل خطر تحت پوشش به شمار می‌رود و آفات و بیماری‌ها شامل بیمه نمی‌شود.

معاون خدمات بیمه ای بانک کشاورزی گیلان خاطر نشان کرد: کشاورز بیمه‌گذار باید به این مهم توجه کند که چه بیمه‌نامه و عوامل خطر و تعهدی را خریداری و امضاء می‌کند.

پرداخت ۶۷ میلیارد تومان غرامت به بیمه‌گذاران

عبداللهی‌فر افزود: پارسال به باغ‌های پرتقال در اثر ریزش محصول به دلیل طوفان، باغ‌های زیتون به خاطر عوامل بادگرم و تگرگ در زمان گلدهی، باغ‌های کیوی به دلیل طوفان و سیل، باغ‌های چای به خاطر خشکسالی، به مرغداری‌های حذف کانون، دام و زنبور عسل و آبزیان به دلیل بیماری و برنج به دلیل باران‌های سیل‌آسا و خشکسالی در مجموع ۶۷ میلیارد تومان غرامت به بیش از ۵۰ هزار نفر از بیمه‌گذاران خسارت دیده محصولات مختلف کشاورزی پرداخت شده‌است.

عبداللهی‌فر با بیان اینکه سال زراعی گذشته بیش از سه برابر حق بیمه دریافتی از شالیکاران گیلان غرامت بابت خسارت ناشی از باران‌های سیل‌آسا و خشکسالی پرداخت شد، افزود: پارسال ۱۵ میلیارد تومان حق بیمه از برنجکاران استان بابت بیمه شالیزارها دریافت شد، اما ۴۸ میلیارد تومان غرامت پرداخت شده‌است.

وی با اشاره به پرداخت یک میلیارد تومان غرامت به چایکاران این استان در سال زراعی گذشته اظهار داشت: این میزان غرامت نیز به ۲ هزار و ۸۸۹ نفر از چایکارانی که نسبت به بیمه باغات چای خود اقدام کرده بودند به دلیل خسارت خشکسالی پرداخت شده‌است.

معاون خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی استان گیلان بیان داشت: مدل پرداخت غرامت در صندوق بیمه محصولات کشاورزی بر اساس ۲ مدل شامل قسمتی از هزینه تولید و بخشی از ارزش محصول است.

وی با بیان اینکه هم‌اکنون حداکثر پرداخت در یک هکتار از محصول برنج هفت میلیون تومان درنظر گرفته شده اظهار داشت: حداکثر پرداخت در یک هکتار از باغ چای به روش دیم نیز ۱۸ میلیون و به روش آبی ۲۷ میلیون تومان است.

عبداللهی‌فر به حداکثر پرداخت برای یک راس گاو بومی آمیخته هشت ساله، حدود ۱۵ میلیون تومان اشاره کرد و افزود: پرداخت غرامت به یک هکتار باغ پرتقال حداکثر ۲۵ میلیون تومان است.

وی تقسیط حق بیمه برای کمک به کشاورز به منظور خرید بیمه‌نامه را یکی از حمایت‌های صندوق بیمه کشاورزی عنوان کرد و اظهار داشت: علاوه بر این هنگامی که کشاورز برای دریافت تسهیلات جاری “سلف” به بانک مراجعه می‌کند مبلغ تسهیلات به منظور کمک برای خرید حق بیمه برای کشاورز متقاضی را افزایش می‌دهیم.

معاون خدمات بیمه‌ای بانک کشاورزی گیلان با بیان اینکه برنجکاران تا شانزدهم و چایکاران تا پانزدهم خرداد ماه جاری برای بیمه‌گذاری فرصت دارند، افزود: برای سایر محصولات دامی، شیلاتی، زنبور عسل بدون محدودیت تا پایان شهریور فرصت خرید بیمه نامه از شعب بانک کشاورزی و ۲۷ دفتر اصلی و فرعی نمایندگی های بیمه وجود دارد.

در هر حال بیمه محصولات کشاورزی به عنوان راهکاری برای مقابله با خطرات فعالیت های کشاورزی و جبران خسارت های ناشی از حوادث طبیعی امری غیرقابل انکار است، این بیمه می تواند حافظ تلاش کشاورزان در صورت بروز حوادث باشد./ایرنا